یکی از صنایع راهبردی در کشور که با وجود بروز تحریم‌ها با مشکلات جدی روبرو شده است، صنعت غذایی است به همین دلیل تامین امنیت غذایی در کشور یک ضرورت انکارناپذیر است که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به شکلی جدی به این عرصه ورود کرده است.

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در چند سال اخیر بارها تاکید کرده است که «برنامه‌های امنیت غذایی یکی از موضوعات مهم و استراتژیک در کشور است و در روزهای تحریم‌های اقتصادی اهمیت آن چند برابر می‌شودو کشوری که قادر به تامین غذای خود نباشد در حفظ استقلال، تمامیت ارضی و نظام سیاسی خود دچار چالش خواهد شد.»

بر همین اساس ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری 160 برنامه برای تامین امنیت غذایی تعریف کرده است تا به کمک آن این مفهوم مهم و راهبردی در کشور را تامین کند. بر همین اساس یکی از برنامه‌های این ستاد در حوزه تامین امنیت غذایی حمایت از تولید روغن کاملینا است. محصولی که توسط شرکت بیستون شفا به تولید رسیده است.

این محصول غیر از مصرف خوراکی در زمینه تولید سوخت‌های زیستی و صنایع آرایشی و بهداشتی نیز کاربرد فراوان دارد. کاملینا خواص بسیار زیادی دارد و از این جهت یک گیاه کاملا منحصر به فرد به شمار می رود از جمله این خواص می‌توان به تغذیه، سلامت و بهداشت، صنعت سوخت، صنایع صمغ و انواع واکس ها و صنعت تغذیه طیور و ماهی اشاره کرد.

در حال حاضر دانه‌های روغنی در بین محصولات زراعی اهمیت خاصی دارد و پس از غلات دومین ذخائر غذایی جهان را تشکیل می‌دهند. این محصولات دارای ذخایر غنی از اسیدهای چرب هستند. روغن‌های نباتی تولید شده به طور عمده از دانه‌های روغنی نظیر سویا، آفتابگردان، پنبه دانه، بادام زمینی وکلزا به دست می‌آیند.

امروزه صنعت روغن‌کشی و تولید روغن نباتی در اغلب کشورهای جهان جزء صنایع راهبردی محسوب می‌شود. در ایران نیز اراضی قابل کشت وسیع و زمینه‌های مساعدی برای کشت دانه‌های روغنی وجود دارد اما متاسفانه براساس آمارهای موجود هنوز بیش از ۹۰ درصد روغن مورد نیاز کشـور از خارج تامین می‌شود. اما یکی از مشکلات در کشت سویا و آفتابگردان این است که این محصولات نیاز به کود زیادی دارند و به انواع بیماری‌ها و آفات حساس هستند. بنابراین به نظر می‌رسد نیاز به محصولات روغنی جدید با سازگاری بیشتر و نیاز کمتر در کشور احساس شد برهمین اساس روغن کاملیا به عنوان جایگزین انتخاب شد.

گیاه کاملینا، احتیاجات زراعی پایین و فواید ارزشمندی دارد. همچنین به دلیل اینکه درگیر  مشکلات اقلیمی از جمله خشکسالی های متوالی است به نظر می رسد کشت و توسعه گیاه کاملینا گامی بلند در راستای نیل به اهداف توسعه پایدار در کشور باشد.

ایـن محصول برای نخستین بار در کشور تولید شده است. مقایسه آن با نمونه های خارجی از لحاظ کیفیت تفاوت معناداری ندارد و می توان گفت عملکرد آن بالاتر است. هزینه تمام شده تولید روغن کاملینا در داخل حدود یک پنجم مشابه خارجی است.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#23